گفتوگو با مهدی طاهری، رئیس انجمن معلولان شهرستان کنگان
ورزش به عنوان یکی از فعالیتهای اساسی و ضروری در زندگی انسان به شمار میرود که با توجه به فواید و نتایج مطلوب و گسترده آن در جسم و روان، همواره مورد توجه و توصیه پزشکان و کارشناسان قرار گرفته است. ورزش برای افراد دارای محدودیت فیزیکی نیز تأثیرات مثبت فراوانی دارد که علاوه بر سلامت جسم، سبب ارتقاء و پیشروی آنان در ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی نیز میشود.
روشی برای جلوگیری از معلولیت بیشتر
رییس انجمن معلولان شهرستان کنگان و دارای لیسانس روابط عمومی و ارتباطات در گفتوگو با آتیهنو بیان میکند: «در دنیای امروز که همواره همه چیز رو به پیشرفت است و در کنار آن روزانه بر تعداد معلولان هم اضافه میشود، نیاز به انجام فعالیتهای ورزشی مناسب برای سلامتی این افراد بیش از پیش احساس میشود. این نیاز امروزه برای بشر به یک چالش تبدیل شده، چراکه باید متناسب با نیازهای امروزی و ابداع روشهای جدید صورت گرفته و موازات با دانش و تکنولوژي روز پیشرفت کند. ورزش علاوه بر اثرات جسمانی، دارای اثرات روانی بسیاری نیز است. ورزش افراد دارای محدودیت را به سطح جامعه میکشاند و آنان را مستقل میسازد. همانطور که شاهد هستیم امروزه افراد دارای محدودیت جسمی در سطح وسیعی در فعالیتهای اجتماعی و مسابقات مختلف ورزشی شرکت کرده و هویت خود را به جامعه شناساندهاند.» مهدی طاهری ادامه میدهد: «فعالیتهای ورزشی به عنوان روشی برای جلوگیری از معلولیت بیشتر شناخته شده و حتی بعضی از متخصصان ورزش را یکی از راههای درمان میدانند. متأسفانه سالهای زیادی است که مردم در رابطه با بسیاری از افراد دارای محدودیت جسمی مانند افراد درگیر با ضایعه نخاعی چنین عقیده دارند که آنان قادر به انجام هیچگونه تحرك و فعالیتی نیستند و ورزش نیز تأثیر چندانی در آنها بر جای نخواهد گذاشت، در صورتی که این باوری اشتباه و نادرست است. پزشکان معتقدند حتی اگر برای بیمار شرایطی پیش آید که نتواند در طول یک سال هیچگونه تحرك و فعالیتی داشته باشد بازهم قادر است با انجام برخی از ورزشهای ملایم و آسان سطح سلامتی بدن خود را بالا ببرد.»
ورزش یک شروع دوباره است
طاهری که خود دچار مشکل فلج مغزی (CP) است و در رشته ورزشی دوومیدانی در کلاس (F۳۴) پرتاب دیسک و وزنه فعالیت دارد، میافزاید: «ورزش میتواند شروع دوبارهای برای فرد دارای معلولیت باشد تا خود را باور کرده و توانمندیهایش را در جامعه نشان دهد. وقتی یک فرد دارای معلولیت میتواند یک ظرف ۳۰ لیتری آب را به فاصله ۱۰ متر جابهجا کند؛ یعنی توانایی انجام یکسری ورزشها را دارد و باید شرایط را فراهم کرد تا بتواند استعدادهایش را بروز دهد. نکته مهم در مورد ورزش این است که فعالیتهای ورزشی باید استمرار داشته باشند، در غیر این صورت ما هیچگونه پیشرفت و ارادهای از خود نشان ندادهایم.»
دبیر هیأت ورزشی معلولان و جانبازان شهرستان کنگان با تأکید بر اینکه ورزش تجسم اراده و توانایی و استعداد است، اذعان میکند: «فرد معلول با شرکت در فعالیتهای ورزشی کیفیت زندگی خود را افزایش داده و با حضور بیشتر در جامعه اعتمادبهنفس خود را بالا میبرد. همچنین ورزش راهی برای کنترل و جلوگیری از بسیاری از بیماریها است و انسان - چه دارای محدودیت جسمی و چه اصطلاحاً سالم - با ورزش کردن میتواند امراض را از خود دور نگه داشته و زندگی راحت و مستقلی را برای خود ایجاد کند. ما میتوانیم ورزش را ابتدا در درون خانه با انجام فعالیتهای ساده شروع کنیم و سپس آن را به گروه دوستان بکشانیم و بعد از آن نیز به صورت ورزشهای همگانی این فعالیتها را انجام دهیم.» این ورزشکار هدف از ورزش کردن برای افراد دارای محدودیت را اینگونه عنوان میکند: «جلوگیری از معلولیت بیشتر و پیشگیری از آن، جلوگیری از افسردگی، انزوا و گوشهنشینی و ایجاد یک زندگی خوب و پرشور و نشاط، بالا بردن امید به زندگی، ایجاد اعتمادبهنفس، آگاهی دادن به مردم از ورزش و معلولیت و چگونگی انجام آن، جلوگیری از پیری زودرس، افزایش ارتباطات اجتماعی بخصوص با گروه دوستان و همسالان، ایجاد اشتغال و دادن پستهای اداری و مدیریت مجموعههای ورزشی به افراد دارای معلولیت از جمله اهداف ورزش کردن برای افراد با آسیبهای جسمانی است.»
ورزشهای رایج برای افراد دارای معلولیت
مهدی طاهری توضیح میدهد: «با توجه به اینکه معلولیت انواع مختلفی دارد، بدیهی است که ورزشها برای افراد دارای آسیب جسمی متفاوت بوده و هر گروه فعالیتهای ورزشی مخصوص به خود را دارند؛ به عنوان مثال، برای افراد ویلچرنشین ورزشهایی مناسب است که به قدرت بالاتنه آنان کمک کرده و آنها را از بروز آسیبهای احتمالی دور نگه دارد از جمله این ورزشها تنیس میز، والیبال نشسته و پرتابهای سهگانه نیزه، وزنه و دیسک است که البته پرتابهای سهگانه برای افرادی که قدرت راه رفتن دارند نیز با میزان بالاتری مورد استفاده قرار میگیرد.»
وی ادامه میدهد: «از دیگر ورزشهای رایج برای افراد دارای محدودیتهای فیزیکی دوومیدانی، شنا، وزنهبرداری، بسکتبال با ویلچر، تیراندازی، تیر و کمان، شمشیربازی و بولینگ را میتوان نام برد که هم برای افراد ویلچرنشین و هم سایر افراد کاربرد دارند. همچنین ورزش بوچیا که مناسب افراد دچار ضایعه نخاعی، گلبال مخصوص نابینایان و تکواندو و جودو که بیشتر توسط افراد با محدودیت بینایی و افراد آسیبدیده شنوایی انجام میشود.»
طاهری که خود را نگهبان و کارگر ساده شهرداری مینامد، میگوید: «ورزش فواید بسیاری برای افراد دارای معلولیت به دنبال دارد. داشتن عضلات و استخوانهای محکمتر، هماهنگی بهتر دستها و پاها، کاهش استرس و بهتر شدن خلقوخو، داشتن احساس مثبت نسبت به خود، جلوگیری از پیشرفت مشکلات و بیماریها، جلوگیری از پیدایش زخم بستر، کارکرد بهتر دستگاه گوارش، جلوگیری از ایجاد پوکی استخوان و کاهش روند آن از موارد مهمی است که میتوان در این خصوص برشمرد.»
خانواده اولین و مهمترین عامل پیشرفت است
دبیر هیأت ورزشی معلولان و جانبازان شهرستان کنگان تصریح میکند: «ما با ورزش کردن میتوانیم از حجم مشکلات کاسته و پستیها و بلندیها را راحتتر پشت سر بگذاریم و مسیری هموارتر در زندگی خود ایجاد کنیم. گرچه ما دچار مشکلات فیزیکی هستیم اما ما نیز ذرهای از زیبایی خداوند هستیم. خداوند یک جاهایی برای ما معلولیت قائل شده اما هیچگونه ممنوعیتی در گذراندن امور زندگی برای رسیدن به اهداف نداریم.»
وی در ادامه خاطرنشان کرد: «هر انسان دارای معلولیت انگیزه، استعداد و توانمندیهایی دارد که باید تقویت شود. من مددکاران بسیار خوبی داشتم که در همین جا از همه آنها تشکر میکنم. با این حال باید تأکید کنم که برای پیشرفت فرد دارای محدودیت جسمی یا ذهنی خانواده اولین و مهمترین عامل است؛ چون اولین جایی که انسان در آن رشد کرده و پرورش پیدا میکند نهاد خانواده است. ارتباط با پدر و مادر بسیار مهم است. پدر و مادر باید متقاعد شوند که به فرزندان دارای محدودیت خود نگویند «تو نمیتوانی و یا ضعیف هستی». آنها باید انرژی منفی و استرس و اضطراب را از فرزندان خود دور کرده و آنان را از همان دوران کودکی به انجام فعالیتهای مختلف و حضور در اجتماع تشویق و ترغیب کنند. تأثیرات ورزش در زندگی این گروه از افراد جامعه امری است که مورد توجه بسیاری از خانوادههایی که فرزندی با این ویژگی دارند قرار گرفته است.»
طاهری در پایان اضافه میکند: «بعد از خانواده آموزش و پرورش و مربیان ورزش، گروه دوستان و همسالان، اقوام و آشنایان در درجه بعدی اهمیت قرار میگیرند که میتوانند نقش مهمی در پیشرفت این افراد نهتنها در ورزش بلکه در تمامی عرصهها داشته باشد. محیطهای تحصیلی و اماکن عمومی نیز باید امکانات لازم را برای حضور و مشارکت اجتماعی این افراد فراهم آورده و فضا را برای این قشر مناسب سازی کنند. گروه بعد اصحاب رسانه هستند که باید صدای افراد دارای محدودیت باشند و مشکلات آنان را به گوش مسئولان رسانده و راه را برای آنان باز کنند.»
منتشر شده در شماره 331 هفته نامه آتیه نو