یکی از بارزترین گروه افراد دارای نقص عضو آسیب دیدگان بینایی هستند که وجود این عارضه کیفیت زندگی آنان را تحت تأثیر قرار داده و به همین میزان نیز ضرورت آموزش و مهارت‌افزایی جهت مواجهه با مسائل روزمره را برای این گروه نسبت به سایر دارندگان نقص عضو چند برابر می‌نماید که علاوه بر آموزش‌های خاص نابینایان/کم‌بینایان، مهارت‌های برقراری روابط اجتماعی را نیز شامل می‌گردد. آرمین رسولی کارشناس ارشد روانشناسی و آموزگار دانش‌آموزان نابینا و کم‌بینا می‌باشد که از سال ۹۴ کار با این قشر را آغاز کرده و هم اکنون در فضای مجازی(اینستاگرام، آپارات و یوتیوب) آموزش‌ها و مهارت‌های کاربردی را به دانش‌آموزان نابینا/کم‌بینا و خانواده‌های آنان ارائه می‌دهد. وی که پیش از این کلاس مهارت‌های زندگی و خودشناسی را در انجمن نابینایان برگزار می‌کرد، در گفت‌وگو با جامعه آنلاین می‌گوید: «یک فرد کم‌بینا یا نابینا پیش از هر چیز باید ابتدا خود و ویژگی‌های خود را شناخته و با آن کنار بیاید و عدم کنار آمدن و پذیرش این مسئله سبب رکود و مانع پیشرفت این افراد در جامعه می‌شود.» رسولی با بیان اینکه در عصر تکنولوژی کارآیی خط بریل پایین‌تر آمده اما نمی‌توان گفت این خط منسوخ شده، اذعان می‌دارد: «کارآیی خط بریل مانند رابطه‌ی بین پیشرفت تکنولوژی و نامه‌رسانی است که در دوره‌ی کنونی مردم دیگر برای ارسال پیام‌هایشان از نامه استفاده نمی‌کنند، چراکه تکنولوژی راه‌های دیگری را پیش رویشان گذاشته اما همچنان اداره پست برقرار است و اشخاصی هم هستند که نامه می‌نویسند و خط بریل نیز به‌همین صورت است.» این کارشناس ارشد روانشناسی در همین راستا اضافه می‌کند: «کتب درسی به خط بریل کماکان پابرجا هستند. خط بریل یک خط بین‌المللی برای مطالعه و پیشرفت نابینایان است و یک نابینا باید آن را آموزش ببیند.» آموزگار نابینایان و کم‌بینایان در پاسخ به این پرسش که با توجه به وضعیت نامطلوب مبلمان شهری، آیا آموزش جهت‌یابی و کار با عصای سفید می‌تواند به تنهایی یاری‌گر این قشر برای تردد در سطح شهر بدون کمک دیگری باشد، توضیح می‌دهد: «آموزش جهت‌یابی و حرکت یک اصل کلی برای یک فرد نابینا و کم‌بینا است اما نامناسب بودن مبلمان شهری ریسک رفت و آمد نابینایان را بیشتر کرده است. بااین‌حال اگر در جامعه‌ای مبلمان شهری کاملاً مناسب و متناسب با شرایط دارندگان نقص عضو طراحی شده باشد، باز هم مواردی پیش می‌آید که فرد باید از کسی سؤال پرسیده یا کمک بگیرد و این مستلزم برقراری یک روابط اجتماعی خوب و پوپا با جامعه است.» آرمین رسولی می‌افزاید: «آموزش جهت‌یابی و حرکت هیچ وقت به تنهایی نمی‌تواند نیازها را برطرف کند اما در عین حال، مهارتی ضروری برای استقلال نابینایان است و اگر نباشد، توقع یک نابینای بالغ و مستقل را برآورده نخواهد کرد.» او در خصوص لزوم و میزان آموزش نابینایان و کم‌بینایان عنوان می‌کند: «در هر دو گروه نابینایان و کم‌بینایان باید آموزش‌هایی داده شود اما به نسبت نقص بیناییشان این آموزش‌ها متغییر می‌شوند؛ مثلاً افراد کم‌بینا از درشت خط استفاده می‌کنند. ما در آموزش و پرورش تأکیدمان بر استفاده از باقی مانده‌ی بینایی است، یعنی اگر کودکی آن میزان بینایی دارد که می‌تواند از کتب درشت خط استفاده کند ترجیح بر این است که بریل را آموزش نبیند. بریل در وضعیتی است که فرد نتواند هیچ کتبی، حتا درشت خط را بخواند. اما لازم است مهارت جهت‌یابی و حرکت را هر دو گروه آموزش ببینند.» رسولی اظهار می‌دارد: «تنها کمبودی که ایران نسبت به کشورهای توسعه یافته دارد، کمبود ابزار و امکانات آموزشی است و چون ابزارها اکثراً از کشورهای اروپایی و آمریکایی وارد می‌شوند گرانی دلار به شدت روی خرید ابزار تأثیر منفی گذاشته است، وگرنه از لحاظ اساتیدی که در این زمینه کار کرده و آموزگار پرورش می‌دهند کمبودی وجود ندارد.» وی در پایان در رابطه با تأثیر ویروس کرونا بر روند و دسترسی پذیری آموزش‌ها برای قشر آسیب دیده‌ی بینایی بیان می‌کند: «بزرگ‌ترین مشکلی که کرونا توانسته برای دانش‌آموزان به وجود آورد، برای دانش‌آموزان نابینا بوده است، چراکه آموزش به آن‌ها، مخصوصاً آموزش خط بریل و جهت‌یابی، از طریق لامسه صورت می‌گیرد که متأسفانه این بیماری اختلال زیادی در آن ایجاد کرده و آموزش‌ها آن چیزی که باید، نیستند.» با توجه به آنچه در خصوص ضرورت آمورش به نابینایان و کم‌بینایان – به ویژه مهارت جهت‌یابی و کار با عصای سفید – مطرح شد، متأسفانه باید گفت در استان بوشهر چندان که باید به این امر مهم و اساسی توجه نشده و بیشتر نابینایان و کم‌بینایان از چنین مهارتی برخوردار نمی‌باشند. مسئله‌ی مهم دیگر که دغدغه‌ی مشترک تمام دارندگان نقص بوده و سال‌های متمادی است که به عنوان معضلی اساسی از آن نام برده می‌شود، وضعیت ناگوار مبلمان شهری و عدم دسترسی به سازه‌های شهری می‌باشد که سبب ایجاد احساس ناامنی در رفت و آمد برای این قشر شده است. لازم به ذکر است در بخش‌هایی از سطح شهر اقداماتی از سوی برخی مسئولین جهت مناسب سازی مبلمان شهری صورت گرفته اما باید گفت بسیاری از این نقاط از استانداردهای لازم برخوردار نیستند که نمونه‌ی آن خطوط زردرنگ در پیاده‌روها است.   منبع جامعه آنلاین - تاریخ انتشار ۱۷ بهمن ۱۳۹۹